PODSUMOWANIE POSIEDZENIA W SEJMIE NT. SYSTEMU KONTROLI BEZPIECZEŃSTWA OBUWIA SPRZEDAWANEGO W POLSCE
W dniu 14 marca 2019 r. na terenie Sejmu RP odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego, dotyczące potencjalnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów w związku z występującymi w niektórych rodzajach obuwia sprzedawanego w Polsce substancjami szkodliwymi. Celem podjętych działań jest wyeliminowanie z rynku obuwia o niskiej jakości, pochodzącego głównie z importu, z obszarów, gdzie nie są przestrzegane wyraźne normy związane z ochroną konsumenta.
Zwołanie tego posiedzenia było inicjatywą dużych polskich producentów obuwia i wzięło w nim udział wiele zainteresowanych stron, między innymi:
– grupa parlamentarzystów, członków Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego,
– przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia,
– przedstawiciele Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
– przedstawiciel Biura ds. Substancji Chemicznych,
– przedstawicielka Instytutu Matki i Dziecka,
– zastępca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców,
– przedstawiciele Instytutu Przemysłu Skórzanego,
– członkowie Zarządu Polskiej Izby Przemysłu Skórzanego,
– członkowie zarządu Ogólnopolskiej Izby Branży Skórzanej,
– właściciele oraz przedstawiciele firm obuwniczych i garbarni.
W trakcie dwugodzinnych obrad pokazano olbrzymią skalę problemu, jaką stanowi masowy import produktów o bardzo niskiej jakości (i cenie) na rynek wewnątrzunijny, w tym rynek RP. Przedyskutowany został obecny stan kontroli rynku w tym zakresie oraz zostały zaproponowane rozwiązania, które pomogą monitoring ten uczynić sprawnym narzędziem walki o zdrowie konsumentów, jak również umożliwią przywrócenie prawidłowej konkurencji rynkowej.
W trakcie posiedzenia sformułowane zostały następujące postulaty:
– znaczne zwiększenie finansowania na rzecz wzmocnienia systemu monitorowania i kontroli rynku,
– wsparcie informacyjne UOKiK w dziedzinie identyfikowania kanałów wprowadzania na rynek produktów obciążonych ryzykiem skażenia chemicznego i w efekcie – skuteczne celowane kontrole,
– pojawił się postulat obowiązkowej certyfikacji wyrobów skórzanych i obuwniczych wprowadzanych na rynek, pochodzących zarówno z importu, jak z i produkcji krajowej. Jego stosowanie może być jednak ograniczone przez legislację unijną, która według naszej wiedzy nie dopuszcza obecnie certyfikacji obowiązkowej, a jedynie dobrowolną. To podejście może się jednak zmienić. Zagadnieniu certyfikacji wyrobów na terenie UE ma być poświęcona m.in. konferencja Suistanable Leather Forum, która odbędzie się 16 września 2019 r. w Paryżu, i w której uczestniczyć będą przedstawiciele PIPS,
– ze strony PIPS pojawił się postulat wprowadzenia systemowego rozwiązania, jakim byłby łańcuch bezpiecznych dostaw, w praktyce nakładający na importerów obuwia, półwyrobów, materiałów i komponentów do produkcji obuwia obowiązek przedstawienia certyfikatu lub świadectwa gwarantującego zgodność wyrobu z wymogami stawianymi przez rozporządzenie REACH oraz rozporządzenie 2018/1513. Prawidłowość wykonania tego obowiązku oraz wiarygodność przedstawionych świadectw podlegałaby kontroli przez powołane do tego instytucje. W przypadku obuwia produkowanego lub montowanego na obszarze celnym RP, łańcuch bezpiecznych dostaw nakładałby obowiązek posiadania analogicznego certyfikatu lub świadectwa na używane w procesie produkcji lub montażu półwyroby, materiały i komponenty. I tu – analogicznie – prawidłowość wykonania tego obowiązku oraz wiarygodność przedstawionych świadectw podlegałaby nadzorowi przez powołane do tego instytucje. Takie rozwiązanie gwarantowałoby, że na rynek trafi obuwie nieobarczone ryzykiem wystąpienia w nim substancji szkodliwych, ponadto producentom krajowym dałoby pewność, iż wytwarzane przez nich obuwie spełnia wszystkie normy zdefiniowane przez wyżej wymienione regulacje prawne,
– wnioskowaliśmy też o ustanowienie odrębnego znaku jakości (którego dysponentem mogłaby być powołana do tego organizacja lub istniejąca izba branżowa), wyróżniającego produkty, spełniające powyższe wymogi. Stosowanie tego znaku oraz odpowiednia kampania społeczna mogłyby przyczynić się do wzrostu świadomości konsumenckiej i kierowania się podczas zakupu jakością towaru, a nie jego ceną,
– postulowaliśmy również uruchomienie programu wsparcia dla polskich firm objętych obowiązkiem certyfikowania swoich wyrobów. Byłby to istotny element budowania silnych marek produktowych przez rodzime firmy.
Wszystkie podjęte powyżej kwestie będą dalej przedstawiane i dyskutowane w gremiach najwyższych władz państwowych. Podczas posiedzenia, które miało miejsce na terenie Sejmu, uzyskaliśmy zapewnienie, że nasze postulaty będą potraktowane bardzo poważnie i zostaną przekazane do realizacji przez powołane do tego organy i jednostki państwa.